Ο κορωνοϊός τραντάζει το «παγκόσμιο χωριό»

06/04/2020

Γράφει ο Παναγιώτης Αλιμήσης

Ο κορωνοϊός απέδειξε με τον χειρότερο τρόπο, ότι ένας αστάθμητος παράγοντας μπορεί να φέρει τα πάνω κάτω στην παγκόσμια οικονομία, στη γεωπολιτική καθώς και στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τον ίδιο τον κόσμο. Ουσιαστικά, θέτει σε αμφισβήτηση βεβαιότητες και πρακτικές ολόκληρης της νεωτερικής περιόδου, ενώ είναι πιθανό, οι λαοί να βρεθούν σε έναν ιδιότυπο διχασμό, μεγαλύτερο από εκείνον της προ-κορωνοϊού εποχής.
 
Από τη μια πλευρά θα συσπειρωθούν οι δυνάμεις που θα θελήσουν να υπερασπιστούν (επαναφέρουν) την οικονομικο-πολιτιστική ανεξαρτησία των εθνών, τα σαφή σύνορα, την άμεση δημοκρατία, την υγιή συναναστροφή με τον “άλλο”, την οικολογία και την έμπρακτη συλλογικότητα. Η πλευρά αυτή θέλει να στηρίξει τις δυνάμεις της στον εθνικό χαρακτήρα των κρατών, συμμετέχοντας παράλληλα συντεταγμένα σε ένα πολιτικά “άναρχο” διεθνές περιβάλλον, δηλαδή, σε ένα πραγματικά λειτουργικό διεθνές σύστημα.
 
Στον αντίποδα, θα παραταχθεί μεγάλο μέρος της διεθνούς ελίτ, που επιθυμεί να διατηρηθεί το σημερινό status quo: οι υπερεθνικοί οργανισμοί, η λογική «no borders», η πολιτιστική πολτοποίηση, η οικονομική εκμετάλλευση από τους λίγους, η μετατροπή του ανθρώπου σε μετάνθρωπο και η «ζωογόνος» “αντιπαράθεση” στα τηλεοπτικά παράθυρα με κάθε λογής ακραίους. Ήδη η χτυπημένη από τον ιό παγκοσμιοποίηση δείχνει… τα δόντια της, καθώς βλέπει να χάνονται τα κεκτημένα των τελευταίων δεκαετιών, τα οποία κέρδισε ποδοπατώντας συνειδήσεις και Τρόπους.

Η συμπεριφορά της ΕΕ στην περίπτωση της Ιταλίας με την άρνηση τη Γερμανίας να συμβάλει στην έκδοση ευρωομολόγου, απέδειξε για πολλοστή φορά πως όταν έρχονται τα δύσκολα, η κάθε χώρα - η κάθε ισχυρή χώρα για την ακρίβεια - κοιτάει μόνο τον εαυτό της (βασική αρχή των διεθνών σχέσεων) Ο περίφημος μηχανισμός αντιμετώπισης κρίσεων δεν γινόταν να λειτουργήσει… αφού δεν υπάρχει! Όμως ακόμα και οι όποιες εκταμιεύσεις χρημάτων σταλούν υπό μορφή δανεισμού προς τα κράτη - μέλη για την αντιμετώπιση της κρίσης, ο λογαριασμός θα… καταλήξει στις ευρύτερες λαϊκές μάζες και τα χαμηλά εισοδήματα…
 
Το μόνο που ξέρει να κάνει καλά ο σκληρός πυρήνας της Ε.Ε. είναι να ελέγχει, να εισπράττει και να στηλιτεύει κατά το δοκούν. Χαρακτηριστική όσο και εξοργιστική είναι η πρόσφατη γνωμοδότηση της Επιστημονικής Επιτροπής της Γερμανικής Βουλής, η οποία επιπλήττει την Ελλάδα, ισχυριζόμενη πως η στάση της στον Έβρο δεν ήταν απολύτως συμβατή με το διεθνές δίκαιο! Με λίγα λόγια μας λέει πως η χώρα μας όφειλε να φανεί πιο διαλλακτική!!! Το ότι η Τουρκία προκαλεί και εν συνεχεία χρησιμοποιεί το προσφυγικό για μακροπρόθεσμους γεωπολιτικούς στόχους, ή το γεγονός ότι στα σύνορα του Έβρου βρίσκονταν άνθρωποι του τουρκικού καθεστώτος, δεν είναι άξιο σχολιασμού από την Επιτροπή... αλλοίμονο. Αξίζει να σημειωθεί πάντως, ότι στο παρελθόν η συγκεκριμένη Επιτροπή είχε παραδόξως εκφραστεί θετικά(;) αναφορικά με το ελληνικό (δίκαιο όμως) αίτημα για τις γερμανικές αποζημιώσεις…

Συνεπώς, τώρα το ερώτημα είναι αν η Ελλάδα μαζί με όλους τους λαούς - ανεξαιρέτως -, εξέλθουν ανανεωμένοι όταν τελειώσει ο εφιάλτης του κορωνοϊού. Άραγε, θα μπορέσουν ο Έλληνας, ο Ολλανδός, ο Ιταλός, ο Κινέζος, ο Σύριος και σύσσωμα τα έθνη, να συνειδητοποιήσουν πως πρέπει να συνυπογράψουν ένα νέο «κοινωνικό συμβόλαιο» που θα συνοδεύεται από ένα εθνοκεντρικό παραγωγικό μοντέλο;


*Ο Παναγιώτης Αλιμήσης είναι δημοσιογράφος. Σπούδασε Σύγχρονη Ιστορία και Διεθνείς Σχέσεις στο Πανεπιστήμιο London Metropolitan της Μεγάλης Βρετανίας.